Coraz więcej osób cierpi na demotywację do pracy. Wynika to bardzo często z faktu, że ludzie popadają w pracoholizm. W pogoni za pieniądzem, non stop ciężko harują, chcąc rozwijać się, osiągać sukcesy na obranej ścieżce oraz troszcząc się o swoją karierę i realizując ambicje. Niemniej jednak z czasem tak intensywne pracowanie prowadzi do frustracji, zniechęcenia, braku zaangażowania, a więc tak zwanego wypalenia zawodowego.

Wyżej wspomniane zjawisko występuje wtedy, kiedy przestajemy interesować się tym, co robimy, a robimy to wyłącznie dlatego, że musimy – dla pieniędzy, z rutyny, monotonii, która wkradła się w nasze życie zawodowe, ze względu na brak perspektyw itd. Nieważne, jaki rodzaj profesji wykonujesz, w jakim wymiarze i stylu pracujesz, choroba w postaci wypalenia zawodowego jak najbardziej może Cię dotknąć. Podatny na nią jest każdy. Są jednak pewne sprawdzone sposoby na uniknięcie tego typu zjawiska. Jakie? O tym nieco więcej poniżej.

W Kraju Kwitnącej Wiśni rozpowszechniono pojęcie „karoshi”, czyli „śmierć z przepracowania”, jakie odnosi się bezpośrednio do wypalenia zawodowego. Jest to zupełna utrata energii, chęci nie tylko do pracowania i realizowania swych codziennych, stałych obowiązków, ale ogólna niechęć do życia. W konsekwencji tego człowiek przestaje być produktywny i efektywny, a to przekłada się zarówno na jego pracę, jak także nawet zwyczajne, rutynowe czynności. Każde najdrobniejsze zadanie staje się nie lada wyzwaniem.

Rozpoznać u siebie wypalenie zawodowe można bardzo łatwo. Wystarczy, że odczuwamy chroniczne zmęczenie, ciężko jest się nam skupić, skoncentrować, jesteśmy rozkojarzeni i mamy zmienne nastroje – od radości i ekscytacji, po stany przygnębienia. Co więcej, stajemy się kłębkiem nerwów, frustratami, cholerykami i zwiększa się w nas poziom agresji. By nie mieć problemów z charakteryzowanym tu stanem, warto zacząć działać już na etapie pojawienia się pierwszych z wyżej wymienionych objawów.

Sporo dla swoich pracowników może zrobić szef. Jeżeli wie, że zbliża się ciężki okres, gdy trzeba będzie pracować ponad stan i ponad siły, warto nie eksploatować dotychczas zatrudnionego personelu, ale postawić na świeżą krew, która odciąży i tak zapracowanych podopiecznych. Dzięki temu można zadbać odpowiednio o efektywność pracy swojej załogi oraz ich dobry stan psychiczny. Warto także zainwestować w cykliczne spotkania z psychologiem – dzięki temu pracownicy będą mogli być pod stałą opieką fachowców, a ci w razie czego zaczną interweniować, gdy tylko dostrzegą u swych pacjentów pierwsze oznaki przepracowania. Takie warsztaty i sesje terapeutyczne są także znakomitym wariantem dla pracowników, którzy sami ujrzeli u siebie symptomy wypalenia zawodowego.

By uniknąć wyczerpania i niechęci do pracy, koniecznie rób sobie urlopy – nawet rzadkie, pojedyncze dni, a od razu poczujesz różnicę. O swoich problemach dobrze abyś rozmawiał z bliskimi. Możesz zwierzyć się rodzinie czy najlepszemu przyjacielowi, a to wyzwoli Cię z negatywnych emocji trapiących Cię w kontekście Twej pracy.

Zadaniem szefa jest nie tylko wymagać i rozkazywać, ale przede wszystkim kontrolować pracę swoich pracowników. Rozumie się przez to niekoniecznie wyłącznie monitorowanie na bieżąco czy personel wywiązał się odpowiednio ze swoich standardowych obowiązków zawodowych i postawionych przed nim zadań. Równie ważne jest udzielanie pochwał, wtedy gdy ekipa czy dany pracownik na to zasłuży bądź wręcz odwrotnie – „karanie” naganami, dając w ten sposób swego rodzaju upomnienie i przywołując do porządku. Nie chodzi jednak o to, żeby szef pozwalał sobie wchodzić na głowę, przesadnie „rozpieszczając” pracowników i gratulując im wszystkich dokonań, które w końcu leżą w ich podstawowym zakresie pracy, ani tym bardziej, żeby siał postrach wśród swych podopiecznych, niepotrzebnie wyżywając się na nich w momencie, gdy coś pójdzie nie tak, jak pójść powinno. O tym, w jaki sposób chwalić i ganić dowiesz się z niniejszego poradnika.

Podpowiemy kilka ciekawych wskazówek dla szefów, którzy chcieliby wyćwiczyć pozytywne nawyki względem swego personelu. A zatem zacznijmy może od tego, co mniej przyjemne. Nagany powinny być udzielane, zgodnie z zasadami etyki pracy oraz kulturą osobistą, w cztery oczy. Nie jest wskazane, aby upominać kogokolwiek za cokolwiek w towarzystwie osób trzecich. To tylko demotywuje, a czasami nagana może i jest wymagana, konieczna, ale wina pracownika nie celowa. Wtedy działa to zniechęcająco. Jest to także spore upokorzenie, gdy współpracownicy słyszą niemiłe kwestie, jakie ma nam do powiedzenia szef. Jest to dość kłopotliwe i stresujące zwłaszcza w potężnych korporacjach i firmach, w których panuje wyścig szczurów i ludzie ze sobą silnie rywalizują. Niepowodzenie innych to dla zaciętej konkurencji prawdziwy powód do zadowolenia i takich sytuacji i niezdrowych zmagań między personelem dobry i rozsądny szef troszczący się o swoich pracowników powinien unikać.

Nie jest również zalecane, żeby porównywać pracowników do siebie nawzajem. Jeżeli ktoś z naszego personelu nie pracuje na takim poziomie, jak powinien wystarczy, że podpowiemy mu delikatnie, iż standardy w naszej firmie są nieco inne Inteligentny i rzetelnie oraz sumiennie podchodzący do swoich obowiązków zawodowych pracownik, bez wątpienia zrozumie taką aluzję i uwagę weźmie sobie szczerze do serca. Nie jest także dobrym wariantem wskazywanie ogólnie na to, że pracownik do niczego się nie nadaje, ale trzeba mu jasno powiedzieć, co nam nie pasuje w jego pracy. Poza tym, musimy wziąć pod uwagę to, że krytyka powinna być konstruktywna. Inaczej wygląda to, jakby szef uwziął się na swego pracownika, bo nie ma mu nic konkretnego do zarzucenia. Prawidłowo udzielona nagana powinna także wiązać się z rozmową i chęcią podebatowania z pracownikiem. Zapytajmy go, co dokładnie chce on zmienić w związku z poruszaną kwestią, co zamierza zrobić, aby do podobnych sytuacji nie dopuszczać i co ma na swoje usprawiedliwienie. Wreszcie ważne jest wyszczególnienie również określonego czasu, kiedy to nagana powinna zostać udzielona. Nie powinniśmy zwlekać, bo sprawa będzie przedawniona.

Co do pochwał, jest dokładnie odwrotnie. Tak jak nagana ma być udzielana sam na sam, tak chwalenie i nagradzanie warto, aby odbywało się na forum, publicznie, przy innych. Jest to znacząca motywacja, motor napędzający do jeszcze efektywniejszej pracy. Jeśli jednak już decydujemy się na pochwałę, to powinna być ona za coś, co naprawdę miało duże znaczenie i było czymś wyjątkowym. Nie nagradzajmy czegoś, co standardowo powinien pracownik zrobić w ramach swoich obowiązków.

Napastowanie w środowisku pracy jest niesamowicie trudnym do rozwiązania problemem. Takich sytuacji nie da się zwyczajnie załagodzić, jak klasycznych zatargów czy sporów. To już znacznie cięższy orzech do zgryzienia, dlatego warto poczytać fachowe opracowania, takie jak nasz niniejszy artykuł poświęcone wskazówkom na temat radzenia sobie z molestowaniem seksualnym.

Notuj

Warto założyć dziennik, Pisanie wszystkiego, co się wydarza ma bardzo duże znaczenie, ponieważ umożliwia to przede wszystkim zdanie szczegółowych relacji na temat każdego zajścia. Wypunktujmy wszelkie detale, a co za tym idzie podajmy, skoro notatki sporządzamy na bieżąco, wszystkie daty i konkretne godziny w jakich coś się wydarza. Pozwala to zwłaszcza na to, aby mieć niezbite dowody, nie pomieszać kolejności zdarzeń, niczego nie pominąć, postawić naszego napastliwego szefa, współpracownika czy kierownika przed faktem dokonanym. Ponadto nie zapominajmy, że w stresie możemy wiele ważnych rzeczy najzwyczajniej przeoczyć. Nierzadko okazuje się, że dopiero gdy ochłoniemy, przypominamy sobie wszelkie szczegóły. W naszym pamiętniku poświęconym sytuacji, w jakiej się znajdujemy należy uwzględniać nie tylko same kwestie molestującego, jego aktywność i to, co zrobił, ale także i nasze reakcje i odpowiedzi na te zaczepki czy propozycje. Wtedy stworzymy realny obraz, coś w rodzaju zeznań, które równie dobrze mogą nam później posłużyć jako swego rodzaju sprawozdanie, jakie przekażemy policji.

Nagrywaj

Nie lubisz pisać? Za dużo Cię to kosztuje? Zbyt mocno przeżywasz tę sytuację, aby odważyć się na powtórne odtwarzanie każdego jednego epizodu w pamięci i przenoszenie tego na karty pamiętnika? Alternatywą dla dziennika będzie z pewnością nagrywanie rozmów. Wtedy dowody są już niezbite a z takim materiałem możemy wędrować do przełożonego czy na policję bądź do adwokata Z pewnością masz dyktafon w swoim telefonie komórkowym, więc Twój nachalny napastnik nawet nie zorientuje się, kiedy go uruchomisz. Możesz także nagrywać cały dzień pracy, aby sporządzony materiał dźwiękowy był obiektywny i żeby nikt nie zarzucił, że zarejestrowałeś tylko część rozmowy i być może jest to wydarte z kontekstu. Jeszcze odważniejsi i sprytniejsi mogą pokusić się na monitoring miejsca pracy – przy swoim biurku mogą umieścić niewielką, miniaturową wręcz kamerkę, która zapisze nie tylko dźwięk, ale i obraz.

Zareaguj

Nie od razu musisz zgłaszać sprawę molestowania do sądu. Warto postarać się o oszczędzenie sobie nerwów i w tym celu spróbować załagodzić sprawę poprzez zwyczajną rozmowę w cztery oczy. Być może ktoś ma niefrasobliwe poczucie humoru, może jest dziwnego usposobienia, albo po prostu źle zinterpretował Twoje zachowanie i stąd całe nieporozumienie, a jego celem nie jest specjalne nagabywanie Cię. Musisz stanowczo, jasno, bez ogródek i owijania w bawełnę powiedzieć, że taka sytuacja, odzywki, gesty Ci nie odpowiadają. Wyrażenie sprzeciwu jest niezbędne do tego, aby nikt nie zarzucił Ci, że postąpiłeś zbyt pochopnie. W trakcie takiej rozmowy powinno się natomiast zachować rozsądek, spokój i opanowanie.

Molestowanie w środowisku pracy to niestety bardzo częste zjawisko, które wielokrotnie pozostawione zostaje bez interwencji i reakcji osób poszkodowanych. Takie wycofanie wcale nie jest pożądane, niezależnie od tego jak bardzo zależy nam na zatrudnieniu. Zawsze musimy żądać szacunku, a tego typu sytuacje od razu, gdy tylko zajdą wyjaśniać. Nierzadko zwykła rozmowa twarzą w twarz z osobą, która jest w stosunku do nas nachalna nie wystarcza i wtedy trzeba podejść do sprawy poważniej. Jak? O tym przekonasz się, czytając nasz poradnik.

Zachowaj spokój- to zdecydowana podstawa. Nerwami, emocjami, paniką i strachem, a przede wszystkim uległością niczego nie wskórasz, a na pewno nie poprawisz swojej sytuacji. Wówczas niezbędne jest dokładne przyłożenie się do rozpatrzenia naszej sprawy tak, aby możliwe było udowodnienie, że staliśmy się w miejscu pracy ofiarą współpracownika, managera, nadzorcy placówki, kierownika czy samego szefa. Sytuacja nie jest łatwa, ani przyjemna, ale też nie należy się poddawać i zniechęcać, gdyż nie jest niemożliwa do rozwikłania. Przydatne okażą się bez wątpienia umiejętności analityczne oraz komunikatywność i opanowanie. Nie reagujmy stresowo, nie dajmy się zwieść ani sprowokować, bo to tylko obróci się prędzej czy później przeciwko nam. Bądźmy sprytniejsi niż molestujący nas. Warto w takich momentach pobawić się w swego rodzaju detektywa, wykazując zdolnościami śledczymi.

Na początek zbierzmy wszelkie informacje. Najlepiej siądź przed komputerem czy z czystą kartką papieru w dłoni i wypunktuj wszystko, szczegół po szczególe. W dużych korporacjach czy solidnych przedsiębiorstwach działających na rozległą skalę bardzo często dystrybuowane są nawet specjalne formularze, które stworzone zostały specjalnie dla ofiar molestowania. Ich wypełnienie daje komplet niezbędnych wiadomości. Konieczne jest przede wszystkim spisanie całej historii- nawet jeżeli jest to dla nas dość przykry temat, trzeba przyłożyć się do skrupulatnego spisania wszystkiego krok po kroku. Musimy wyszczególnić co, kto, kiedy oraz gdzie. Ustalmy czas, moment, datę. Warto zainterweniować również wtedy, kiedy dostrzegamy, że napastowanie i molestowanie dotyczy kogoś z naszego najbliższego środowiska, a ten ktoś czuje obawy przed ujawnieniem całej sprawy i walką o swoje. Może być zastraszony, poniżony i upokorzony, nie oceniać sytuacji obiektywnie. W związku z tym, warto kogoś takiego wesprzeć, pomóc mu i chociażby zwyczajnie z nim porozmawiać. Pamiętajmy, że w takich sytuacjach niewykluczone, że gdy ofiara postanowi wyjawić prawdę, możemy pełnić rolę świadków.

Należy mieć świadomość, że nie ma nigdy jednorazowego incydentu! Skoro ktoś odważył się nas napastować raz, prawdopodobne jest, że pokusi się o to ponownie. Jeżeli molestuje nas współpracownik, mamy prawo – przedstawiając niezbite dowody- żądać od pracodawcy, aby rozwiązał umowę z pracownikiem odpowiedzialnym za charakteryzowane tu czyny. Na koniec jeszcze kilka wskazówek- staraj się myśleć trzeźwo, logicznie i kojarz fakty. Istotne jest wykazanie się rozsądkiem i zachowanie rozwagi, niezależnie od tego, jak bardzo cała sytuacja by nas męczyła czy frustrowała. W ostateczności, sprawa powinna trafić do sądu. W kryzysowych przypadkach, kiedy samodzielna inicjatywa niewiele zdziałała, dobrze jest wesprzeć się adwokatem czy konsultantem prawnym.